ابوالعباس ابوالعبر احمد بن محمد هاشمی عباسیابوالعباس ابوالعبر احمد بن محمد هاشمی عباسی (۱۷۵-۲۵۰ هـ)، شاعر و دلقک عصر عباسی و ندیم متوکل عباسی بود. ۱ - معرفی اجمالیابوالعبر احمد بن محمد بن عبدالله بن عبدالصمد هاشمی عباسی. شاعر و دلقک عصر عباسی و ندیم متوکل (خلافت ۲۱۸-۲۲۷ هـ) بود. نسب او به عباس بن عبدالمطلب می‌رسد و نسبت هاشمی وی از همین جاست. کنیه واقعی او نیز ابوالعباس است و احتمالا به سبب هرزه‌گویی و شوخ‌طبعی، به ابوالعبر شهرت یافته است. نامش در برخی منابع، محمد بن احمد یاد شده است. ۲ - تاریخ ولادتابوالعبر در سال ۱۷۵ هـ در بغداد زاده شد. ۳ - مهارت در فنونابوالعبر در کودکی و یا در آغاز جوانی در روزگار امین (خلافت ۱۹۳-۱۹۸ هـ) به سرودن شعر پرداخت و تا دیر زمانی شعر جدّی و مدیحه می‌سرود. اما از روزگار خلافت متوکل عباسی مدیحه‌سرایی به شیوه معمول را رها کرد و به بذله‌گویی و هرزه‌سرایی روی آورد. چون با زیرکی دریافته بود که بهترین راه برای کسب شهرت و به دست آوردن مال در میان مردم روزگار، زبان طنز و لودگی و تظاهر به دیوانگی و حماقت است، لذا از این راه چنان ثروتی به دست آورد که هیچ شاعر مشهوری تا آن زمان به دست نیاورده بود. جحظه می‌گوید: هیچ صناعت و فنّی نبود مگر آنکه ابوالعبر در آن دستی داشت. ۴ - اساتید و شاگردانابوالعبر با ابوالعنبس صیمری، ابن‌جدیر بصری و ابوعبدالله شعیری که هم‌طبقه وی بوده‌اند، روابط و مبادلات شعری داشته است. زبیر بن بکار، اخفش و جحظه اشعار او را روایت کرده‌اند. ۵ - قتل ابوالعبرگفته شده که ابوالعبر نسبت به خاندان امیرمؤمنان علی (علیه‌السّلام) کینه بسیار داشت و از آنان به زشتی یاد می‌کرد، از این‌رو در سال ۲۵۰ هـ گروهی از شیعیان کوفه او را از بالای قصر ابن‌هبیره به پایین افکنده و به قتل رساندند. ۶ - آثارمجموعه اشعاری که از وی باقی مانده است، در آثار ابن‌معتز، ابوالفرج و یاقوت گرد آمده است. دیگر آثار وی عبارت‌اند از: کتاب الرسائل، کتاب جامع الحماقات و حاوی الرقاعات، کتاب المنادمة و اختلاف الخلفاء و الامراء، کتاب النوادر و الامالی، و اخبار و اشعاری که از او بر جای مانده است. ۷ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۲۴]
دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۵۳۸.
۸ - پانویس۹ - منبعپژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۴۳، برگرفته از مقاله «ابوالعبر احمد بن محمد هاشمی عباسی» رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 250 (قمری) | زادگان سال 175 (قمری) | شاعران قرن دوم | شاعران قرن سوم | ندیمان خلفای عباسی | نویسندگان سده سوم(قمری)
|